Mijn klant is failliet, wat nu?
Wanneer je als ondernemer geconfronteerd wordt met het faillissement van een klant, dan is de kans reëel dat je openstaande facturen nooit – volledig – zullen betaald worden. Echter is het boekhoudkundig zo dat van zodra je een factuur uitschrijft, je de factuur moet opnemen in je boekhouding en ze bijgevolg deel uitmaakt van je omzet. Bijgevolg zou je dan belast worden op omzet die je niet ontvangen hebt. Het feit dat men gelden niet heeft kunnen innen, moet kunnen verwerkt worden in het resultaat zodat de ondernemer niet belast wordt op omzet die niet kon worden geïnd.
Fiscaal attest en verplichting van de curator?
Veel schuldeisers en hun financieel adviseurs menen dat zij enkel aan de hand van een fiscaal attest afgeleverd door de curator dergelijke afboeking kunnen doen.
Sommigen menen dan weer dat de curator niet wettelijk gehouden is tot het afleveren van tussentijdse fiscale attesten. Het afgeven van dergelijke attesten gaat nl. gepaard met enig risico en bovendien heeft de curator al een hele reeks andere fiscale en administratieve verplichtingen.
Volgende situatie brengt de risico’s in beeld die gepaard gaan met de afgifte van zo’n attest:
Op verzoek van een schuldeiser maakt de curator een attest op waarin hij schriftelijk bevestigt dat de schuldeiser in kwestie geen aanspraak zal maken op een dividend uit het faillissement. Bijgevolg lijkt het de schuldeiser – logischerwijze – onnodig om nog een aangifte van schuldvordering te doen in het faillissement. Stel dat die schuldeiser meer dan één jaar na de faillietverklaring ontdekt dat er toch nog activa aanwezig waren, wat dan? Zou men de curator hiervoor moeten aansprakelijk kunnen stellen?
Of wanneer de schuldeiser aan de hand van het attest afgeleverd door de curator overgaat tot het boeken van omzetverlies, maar jaren later duiken er toch nog activa af en ontvangt de schuldeiser toch nog een dividend uit het faillissement terwijl zijn omzet al geboekt was als oninbaar. Dit kan – naar aanleiding van fiscale controles – leiden tot fiscale boetes voor de schuldeiser, maar wat opnieuw met de aansprakelijkheid van de curator?
RegSol
De inwerkingtreding van het digitaal platform RegSol speelt een erg belangrijke rol in dit verhaal.[1] Sinds 2017 kan elke belanghebbende inzage krijgen van alle publieke informatie inzake insolventieprocedures waaronder het faillissement. Elke schuldeiser heeft dus inzage in alle aangiftes van schuldenvorderingen van andere schuldeisers en de eventuele voorrechten waarop ze zich kunnen beroepen. Bovendien heeft de curator de jaarlijkse verplichting om een verslag van de gerealiseerde activa neer te leggen in RegSol waarin ook wordt aangegeven welke activa nog kunnen gerealiseerd worden.
Op basis van deze informatie beschikt elke schuldeiser dus over voldoende objectieve gegevens om zijn kans op een dividend uit het faillissement in te schatten. Op grond van artikel 49 WIB kan elke schuldeiser haar omzetverlies bewijzen met alle middelen van recht en is er geen fiscaal attest van de curator nodig om de boekhouding bij te werken. De curator beschikt m.a.w. over exacte dezelfde objectieve informatie als de schuldeisers. Kortom, de curator is niet meer helderziend dan de schuldeiser. De jacht van de schuldeisers om het fiscaal attest van de curator te verkrijgen, is dus onnodig.
[1] Centraal Register Solvabiliteit: een digitale databank waarin alle gegevens verzameld worden over faillissementen uitgesproken in België.